Bayburt
BAYBURT
Ülkemizde en az bilinen şehirler sıralaması için röportaj yapılsa ilk sırada Bayburt gelir. Karadeniz ile Doğu Anadolu arasında sıkışıp kalmış 3 ilçeli küçük bir şehirdir. Genel olarak çıkardığı değerler ile biliniyor olsa da bu kişiler başka şehirlerde yaşamıştır. Haritada da gösterilmesi en zor şehirlerden biri olan Bayburt’ta ülkemizdeki birçok şehirden daha fazla tarih olduğunu öğrendiğinizde siz de şok olabilirsiniz.
BAYBURT NASIL BİR YER?
Çoruh nehrinin yeşerttiği şehrin geneli ise kurak bir Doğu Anadolu toprağıdır. Coğrafi olarak Karadeniz bölgesinde olsa da Erzurumun bir ilçesi gibidir. Şehirdeki yaşamda Erzurum ile oldukça benzer özellikler göstermektedir. Genel olarak dışa kapalı bir yaşam biçimi olan şehirde sosyal hayat çoğunlukla erkekler arasında dönmektedir.
BAYBURT’TA GEZİLECEK YERLER
BAYBURT KALESİ
Ülkemizde şehir manzarası en güzel kalelerden biri olan Bayburt Kalesi ilk olarak kim tarafından yapılmış ve kullanılmış bilinmemekte. Tahmini olarak 2000 yıl kadar önce yapıldığı düşünülse de net bir tarih verilememekte. Bizans döneminde yoğun olarak kullanılmış olan kalenin iç kısmında yoğun yaşama ait izler görülmektedir. Şehir tarihinin önemli bir kısmını ise devirlerindeki önemli seyyahların anılarından öğrenmekteyiz. Eski adı “Pepert” olan Bayburt İpek yolunun uğrak noktalarından biri olarak tarihte adından söz ettirmiş.
Türkiye’nin en güzel restore edilmiş kalelerinden biri olan Bayburt Kalesi’nin kuzeyinden Çoruh Nehri akmaktadır. Kalenin güney yamacında ise bugünkü Bayburt şehri yer almaktadır. Çoruh nehri şehir merkezinin içinden bir kanal aracılığı ile geçip kalenin etrafından yoluna devam etmektedir. Kale en çok gün batımı vaktinde hoşça vakit geçirmek isteyenlerin ziyaretine ev sahipliği yapmaktadır. Kale için herhangi bir giriş ücreti bulunmamaktadır.
EHRAM DOKUMA ATÖLYESİ
Ehram, Bayburtluların ve Erzurumluların yöresel giysisidir. Yaz kış giyilen bu geleneksel kıyafet hem şal hemde kaban görevi görmekte ve oldukça yaygın olarak kullanılmakta. Öyleki uzun bir dönem bu yörede kadınlar ehram giymeden dışarı çıkamazlarmış. BUgün ise böyle olmasa da özellikle kış dönemi vazgeçilmez bir giyecek olarak dolaplarda yer alıyor.
Bayburtlu kadınların giysisi olan “Ehram” koyun yününden üretiliyor. Yünler eski bir gelenek olarak Çoruh nehrinde yıkandıktan sonra “teşi” denen alet ile seyreltilip ve dokumaya uygun hale getiriliyor. Bu işlemden sonra hazırlanan çözgü ile dokuma tezgahına alınıyor. Bir ehramın yapılış macerası bir kilo yün ile başlayıp yaklaşık 55 günde sürüyor. Boyu yaklaşık 4 metrekareyi bulan bu ürünün ustaları da her geçen gün daha da azalmakta
Ehram atölyesi kaleye çıkan yol üzerinde bulunmakta. Bu kültürü yaşatılması için, kendisi aynı zamanda Kültür Bakanlığı sanatkarı olan Sevim Ataner ‘e emekleri için teşekkür ediyoruz. 12 yaşından beri ehram sanatı ile uğraşan Sevim Ataner kendi imkanları ile açtığı atölyesinde 40 yıldır ehram dokumaya devam ediyor. Ehram atölyesi diğer bir yandan da etnografik olarak eski Bayburt evi şeklinde dizayn edilmiş olup yöreye gelenlerin ehramın yanında şehir ev yaşamını daha yakından tanıması hedeflenmiş. Atölye içerisinde ehram dışında şal, atkı, eşarp, kravat, kese, yelek gibi birçok dokuma ürünü de hediyelik eşya olarak satılmakta.
BAKSI MÜZESİ
Bayburtun en değerli hazinelerinden biri de Baksı müzesidir. Bu müze Prof. Dr. Hüsamettin Koçan’ın hayali olarak büyük çabalarla meydana gelmiş Müzenin hikayesi ise oldukça ilginç. Prof. Dr. Koçan, üniversite 3. Sınıfta mühendislik okurken güzel sanatlara ilgisinin daha fazla olduğunu farketmiş ve bu konuda bir adım atmak istemiş. İşin en zor yanı ise babasının rızasını almak imiş. Güçlü baba figürüne nasıl anlatacağını düşünürken cesaretini toplayıp durumu açıklamış ve beklemediiği bir tepki ile karşılamış. Babası kendi yolunu çizmek istemesini ve mutlu olduğu şeyin üzerine gitmeye karar vermesini büyük saygı ve destek ile karşılamış. Bugün dünya çapında önemli bir sanatçı olan Pof. Dr. Koçan bu noktayı ise çocukluğunun geçmesi ve babasını eve beklerken izlemesi sebebiyle seçmiş.
Müze Bayburt şehir merkezinin yaklaşık 1 saat doğusunda yer alıyor. Şehrin dışında Bayraktar köyü yakınında bulunan bu özel müze içerisinde birçok dala ait sergi alanları bulunuyor. Sergi alanlarında modern fütüristik sanata, heykele, resme, biblolara ve halılara kadar uzanan geniş bir alanda özel sergileri ağırlıyor. Eğer Baskı müzesi çevresinde vakit geçirmek isterseniz alan içerisinde kişisel veya grup halinde konaklama yapabileceğiniz bir de tesis bulunuyor. En güzel ziyaret zamanlarının ise kış ve ilkbahar olduğunu da not edelim. Müze girişi ücretli olup müzekart geçmemekte.
AYDINTEPE YERALTI ŞEHRİ
Bayburt'ta bir yeraltı şehri olabileceğini düşümemiştiniz öyle değil mi? Normalde yer altı şehirlerinin kayaçlarla dolu bir girişi varken buranın girişi çok ilginç. Sanki yer yokmuş gibi bir şehir parkının içerisinden geçerek yeraltına iniyorsunuz. Çay ocağına benzer bir gişeden biletinizi aldıktan sonra oldukça uzun, serin ve şaşırtıcı derecede güzel bir yeraltı şehriyle karşılaşıyorsunuz.
Yeraltı şehrinin yapılış tarihi yaklaşık 3000 yıl kadar geçmişe gidiyor. Yeraltı şehri yaşam alanı olarak kullananlar ise Roma zulmünden kaçan Hristiyanlar olarak karşımıza çıkıyor. Olası tehlikelerde sığınılabilmek üzere dizayn edilmiş olan yeraltı şehri hepsi aynı noktaya bağlanan birkaç parkurdan oluşuyor. Yeraltı şehrindeki yollar yaklaşık 1.5 kilometre uzunluğunda. Bayburt şehir merkezine 18 km uzaklıkta bulunan Aydıntepe ilçesinde yer alan yeraltı şehrinin giriş ücreti ise sivil 5 öğrenci 2.5 lira.
BAYBURT’TA KONAKLAMA
Bayburt’ta konaklamak için misafirhaneler dışında birçok otel bulunuyor. Şehirde ev sıkıntısı olduğu için öğrencilerin veya dönemsel çalışanların konaklama ihtiyacını karşılamak amacıyla apart kültürü de oldukça yaygın. Günlük olarak da kiralayabileceğiniz apartlar oldukça iyi bir alternatif oluşturuyor.
BAYBURT’A NASIL GİDİLİR?
Bayburt oldukça kıyıda köşede kalması dışında yol olarak oldukça kullanışlı bir karayoluna sahip. Şehre karayolu dışında bir alternatif ile gelecek olanlar için yollar 1.5 saat mesafedeki Erzincan ve 2 saat mesafedeki Erzurum havalimanlarını kullanmak olacaktır. Bayburt ilçeleri arasında da toplu taşıma gün içerisinde seyrek saatlerde gerçekleşmekte. Şehir içi bölgelere olan toplu sistemi de oldukça iyi çalışmakta.
.png)
