Çanakkale Geçilmez
ÇANAKKALE ŞEHİTLİK TURU REHBERİ
Çanakkale’ye yolu düşenler veya bu bölgede şehitlikleri gezip tarihimizi anlamak için gezi düzenliyorsanız bu yazıda tüm ayrıntıları bulabilirsiniz. Şehitlik bölgeleri, ulaşım şekilleri konaklama, tarih ve diğer bilgilerin hepsini sizler için bir araya getirdik.
ŞEHİTLİK BÖLGESİ NASIL BİR YER?
Eğer Çanakkale’de şehitlik turu yapmak istiyorsanız zamanınızın çoğu Gelibolu yarımadasında geçecektir. Şehrin Avrupa kıyısı olan noktada birçok cephe ve şehitlik bulunmakta. Savaşın çok büyük bir kısmı yarımada üzerinde geçmekte. Yarımada her ne kadar Gelibolu yarımadası olarak geçiyor olsa da savaş bölgesi daha çok Eceabat ilçesi çevresinde geçmekte.Turunuz için bir merkez arıyorsanız burasının Eceabat olmasını tavsiye ediyoruz. Eğer Çanakkale merkezinde konaklayıp bölgeyi gezmek isterseniz her gün yarımadaya feribot ile geçmeniz gerekmekte.
GELİBOLU İÇİN KAÇ GÜN GEREKİR?
Yarımada üzerinde bulunan şehitlikleri gezmeniz terchinize göre 1 gün ile 3 gün arasında tamamlanabilmekte. Bazı spesifik noktaları görmek bizim için yeterli derseniz hızlandırılmış tur ile 1 tam gün sürecektir. Fakat bölgeyi anlayarak tanıyarak gezmek için 2/3 gün gerekmekte. Ülke tarihimizdeki en önemli savaşlardan birinin yaşandığı bu cephede öğrenilecek çok şey var. Ayrıca ziyaret saatleri sebebiyle bölgedeki gezilerinize erken saatlerde başlamalısınız.
GELİBOLU’DA GÖRÜLMESİ GEREKEN YERLER
Bölgeyi anlamak için görülmesi gereken oldukça fazla nokta bulunuyor. 1 günlük süresi bulunanlar için en önemli noktalar aşağıdaki gibidir. Diğer bütün noktalar ise yazının devamında yer almaktadır. Kabatepe bölgesi sonrası Conkbayırı istikametindeki gezinizdeki yolun tek yön olduğunu ve yanından geçtiğiniz yerleri dönüşte göremeyeceğinizi de mutlaka bilmelisiniz. Bu sebeple ziyaret etmek istediğiniz her noktada durmalısınız aksi takdirde tüm tepeyi çıkıp tekrar geri dönmek 45 dakika sürmektedir.
Öncelikli Görülmesi Gereken Yerler
-
Çanakkale Destanı Tanıtım Merkezi
57. Piyade Alayı Şehitliği
Conkbayırı
Namazgah ve Mecidiye Tabyaları
Alçıtepe Şehitliği
Çanakkale Şehitler Abidesi
Çanakkale Destanı Tanıtım Merkezi
Eceabat ilçe merkezinden yaklaşık 10 dakikalık yolculukla ulaşabileceğiniz müze bölgenin tam ortasında yer almakta. Birçok şehitlik ve görülmesi gereken nokta bu bölgenin kuzeyinde ve güneyinde yer almakta. Müze giriş ücreti 8 lira olup ekstra olarak simülasyon kısmı için ücret ödemeniz gerekiyor. Birlikte aldığınız bilet ise 20 lira. Müzekartın geçerli olmadığını da hatırlatmakta fayda var.
Müze içerisinde savaşın öncesinden savaş anına kadar ve savaş sonrasında yaşanılanlara kadar birçok anekdot bütünüyle anlatılmakta. Savaşın sayısal verilerinden savaş içerisinde geçen hikayelere kadar birçok noktaya da değinilmekte.
Savaş esnasında askerlerin ve ülkenin durumunu anlamanız için de birçok nokta bulunmakta. Merkezin içerisinde yarımada turunuzda gördüğünüz yerlerin genel portresini görebilir yazımız dışında da kendi rotanızı oluşturabilirsiniz.
Kanlısırt ve Lone Pine Anıtı
Kanlısırt bölgesi Conkbayırı istikametinde yukarı çıkarken karşınıza yaklaşık 5 dakika sonra gelmektedir. Bu bölge savaş sırasında siper aralığının en kısa olduğu bölgelerden biridir. İki siper arasındaki mesafe bugün tek şerit olarak geçtiğiniz yol kadardır. Sürekli el değiştiren bu tepe üzerindeki hakimiyet sürekli el değiştirmiştir. En çok ölümün yaşandığı bu bölgede iki taraf arasında yemek-ilaç takaslarının da yaşandığı yerlerdir.
Lone Pine anıtı ise yoldan yaklaşık 250 metre içeride yer almaktadır. Bu anıtın çevresinde ise ölen Avustralya askerlerinin mezarları yer almaktadır. Genel adı anzak olan Avustralya ve Yeni Zelanda birlikleri bu bölgede neredeyse tamamen tükenmiştir. Mezarları dahi olmayan bu askerler için de bazı noktalarda anıt mezarlar yapılmıştır.
57. Piyade Alayı Şehitliği
Çanakkale’de deniz harbinin ardından kara çıkarmaları başlamıştır. Osmanlı ordusu başındaki Alman komutanın aksine Mustafa Kemal Conkbayırı ve Arıburnu bölgesinden çıkarma yapılacağını tahmin etmiş ve tahmininde haklı çıkmış. Bölgede bulunan 19. Tümene bağlı olan 57. Alay ile birlikte bu bölgeyi Yarbay Hüseyin Avni Bey ile beraber savunmuşlardır. Mustafa Kemal’in “Ben size savaşmayı değil ölmeyi emrediyorum” cümlesinin geçtiği bölge burasıdır. Bu bölgede şehit olan 57. Alay’ın ise üçte ikisi ve Hüseyin Avni Bey burada şehit olmuştur. Kara çıkarmasındaki en kritik zafer 57. Alaya nasip olmuştur.
Conkbayırı
Çanakkale Savaşlarına dair öğrendiğimiz birçok bilgide bu noktanın adı geçmektedir. Bunun sebebi ise savaşın ilk çıkarma noktalarından biri olması, İstanbul’a uzanacak olan yolun en kritik noktası olması ve Mustafa Kemal’in düşman ordularını gözlediği yer olmasıdır. Hakim bir tepenin üzerine konuşlanan 19. Tümen bu bölgede büyük mücadeleler vermiştir.
Savaş esnasında birçok kez el değiştiren tepe yine birçok şehidin verildiği en kanlı noktalardan biridir. Savaş esnasında Mustafa Kemal’in saatini parçalayan şarapnel de burada kendisine isabet etmiştir. Conkbayırı bölgesi aynı zamanda savaşa dair yazıtlar, Üsteğmen Nazif Çakmak Anıtı ve Yeni Zelanda Anıtı bulunmaktadır.
Anafartalar Şehitliği
Bugünkü adı Büyükanafarta ve Küçükanafarta olarak bilinen Anafartalar bölgesindeki şehitleri onurlandırmak amacıyla yapılmış olan şehitliktir. Conkbayırı bölgesine en uzak noktada bulunan şehitliklerdendir. Conkbayırından sonra yaklaşık 20 dakikalık bir mesafedededir.
Alçıtepe
Alçıtepe bölgesinde ziyaret edebileceğiniz iki nokta bulunmakta. Bunlardan ilki Alçıtepe şehitliğidir. Anayoldan gelirken bir al yola inerek ulaşabileceğiniz şehitlik yarımadadaki en önemli şehitliklerden biridir. Bölgede savaşın en kanlı noktalarından biri olan bölgede çok sayıda şehidimiz bulunmaktadır.
Bölgedeki diğer nokta ise Hilal-i Ahmer Hastane müzesidir. Bu nokta savaştaki en önemli hastanelerden biridir. Seddülbahir bölgesinden gelen yaralılar bu bölgede tedavi edilmiştir. İtilaf devletleri ise savaş suçu işleyerek bu hastaneyi bombalamış ve yaraların da sarılmasını engellemiştir. Savaşta Osmanlı devletine karşı yapılan en vahşi hareketlerden biri olan bu hava saldırısında hastane büyük hasar görmüştür.
Çanakkale Şehitliği ve Şehitler Abidesi
Savaş boyunca en kanlı çarpışmaların yaşandığı noktalardan biri de Seddülbahir olmuştur. Bugün bölgeyi ziyaret edenlerin son noktalarından biri olan şehitler anıtı ve çevresindeki büyük şehitlik mutlaka görülmelidir. Yarımadanın en uç noktasındaki şehitlik haftanın her günü ziyarete ücretsiz olarak açıktır.
Şehitliğin içerisinde savaşa katılmış olan tüm bölgelerden askerlerin anıt mezarları yer almaktadır. Osmanlı ülkesinin her vilayetinden her şehrinden her köyünden savaşa gelenlerin olduğunu görebilmektesiniz. Nereli olursanız olun bir hemşehrinizin o toprağı kanı ile suladığını en net burada görebiliyorsunuz. Her yıl 18 Mart etkinliklerinin de yapıldığını bölgenin en uç kısmında ise abideyi görebilirsiniz. Abideden sonra denize bakıp tüm yaşananları hayal etmemek elde değil.
Kilitbahir Kalesi
Kilitbahir Kalesi yarımadada gezilecek turistik noktalardan biridir. Fatih Sultan Mehmet tarafından boğazın kontrolü açısından önemli bir noktaya inşa ettirilmiştir. 3 yapraklı yonca şeklindeki bir planla inşa edilmiş olan kulenin içerisinde bölge tarihini görebileceğiniz kısımlar bulunmaktadır. Ayrıca ünlü Türk denizcisi Piri Reis bir dönem bu kalede görev yapmıştır.
Rumeli Mecidiye ve Namazgah Tabyaları
Tabya bölge savunmalarında gerekli olan birçok mühimmatın tutulduğu, yönetilip dağıtımının yapıldığı alanlara denilmektedir. Karargah bölümleri, cephanelikler ve top mevzilerinin bulunduğu tabyalardan yarımadanın birçok noktasında bulunmaktadır. Kilitbahir kalesinin hemen aşağısında bulunan tabyaları ücretsiz olarak gezebilirsiniz.
ECEABAT ÇEVRESİNDE KONAKLAMA
Eceabat bölgesi konaklama açısından birçok alternatif sahip. Şehitlik bölgesi için geziye gelenlerin yada bölgede tatil yapıp şehitlikleri de gezmeye gelenler için yarımadanın birçok noktasında otel, bungalov, misafirhane ve kamping alternatifleri bulunmakta. Gökçeada tatili düşünenlerde yine yarımadanın güneyndeki Kabatepe iskelesini kullanabilmketeler bu sebeple konaklama imknalarınıza Gökçeada’yı da dahil edebilirsiniz. Bölgedeki otellerin büyük bir kısmı ise Çanakkale merkezinde bulunuyor.